17 Aralık 2017 tarihli ve 30273 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan 486 seri numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile serbest meslek erbabı, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ve basit usule tabi olan mükellefler için “Defter-Beyan Sistemi” oluşturulmuştu.

19 Ekim 2021 tarihli ve 31633 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan 532 seri numaralı VUK Genel Tebliğ ile defter beyan sistemine ilişkin açıklamaların yer aldığı 486 seri numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde bazı değişiklikler yapılmıştır. Yapılan düzenlemelere ilişkin açıklamalar aşağıdaki şekildedir;

  1. Elektronik Kayıt Usulü İle Kayıtların Sisteme Girilme Ve İletilme Zamanı

486 sıra numaralı Tebliğ’in “Kayıt zamanı” başlıklı bölümünde yer alan 7 nci maddesinde; işlemlerin, ilgili oldukları aya ait katma değer vergisi beyannamesinin verilmesi gerektiği son gününe kadar, takvim yılının son ayına ait olan kayıtların ise takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son gününe kadar yapılması gerektiğinden bahsedilmekte idi.

Sirkülerimize konu 532 no.lu Tebliğ ile birlikte; bahsi geçen bölümün başlığı “Elektronik kayıt usulü ile kayıtların sisteme girilme ve iletilme zamanı” olarak değiştirilmiş ve bu Tebliğ’e göre işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile serbest meslek kazancı defteri tutan mükellefler için birer aylık dönemlere ilişkin vergisel ve ticari işlemlerin Sisteme kayıt işlemlerinin;

a.Kayıtlarını, ayrıca Vergi Usul Kanunu’nun 219 ncu maddesinde belirtilen ve defter kaydı yerine geçen belgelere dayanarak yürüten mükellefler bakımından, işlemlerin ait olduğu ayı izleyen ikinci ayın 15 nci günü sonuna kadar,

b.Diğer mükellefler bakımından, işlemlerin ait oldukları aya ait Katma Değer Vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son günün sonuna kadar,

gerçekleştirilmesi zorunlu hale getirilmiştir.

  1. Kapanış Onayı

486 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ’in “Sistem üzerinden tutulabilecek defterler” başlığı altında yer alan 9 ncu maddenin 6 ncı fıkrasında, defterlere ait oldukları takvim yılının son ayını takip eden dördüncü ayın sonuna kadar Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılacağına ilişkin ibare yer almakta idi.

Sirkülerimize konu 532 no.lu Tebliğ kapsamında kapanış onayı süresi değiştirilmiştir. Söz konusu Tebliğ’e göre; defterler için, ait oldukları takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar, Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılacaktır.

3. Sistem Üzerinden Tutulan Defterlerin Muhafaza ve İbrazı

486 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ’in 10 ncu maddesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir;

Eski Hali

Yeni Hali

(2) Sistem üzerinden defterlerin

 görüntülenmesi,yazdırılması veya çeşitli 

dosya formatları ile indirilmesi

(kaydedilmesi) mümkün olmakla birlikte,

 bu şekilde indirilmiş (kaydedilmiş) olan 

defterlerin hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.

(2) Sistemde elektronik ortamda tutulan kayıtlar ile 

defterler, talep eden yetkili makamlara talep ettikleri 

şekliyle ibraz edilmesi amacıyla, Başkanlık tarafından 

www.defterbeyan.gov.tr adresinde yayımlanan uygulamaveya teknik kılavuzlarda belirlenen format, içerik ve 

standartlarda; 213 sayılı Kanunda belirtilen muhafaza ve 

ibraz süresi içinde, sistemden elektronik defter dosyası 

olarak indirilebilecek ya da bağlı olunan vergi dairesindenonaylı kağıt ortamdaki hali talep edilebilecektir. Bu 

şekilde, Sistemden elektronik defter dosyası olarak 

indirilmeyen ya da bağlı olunan vergi dairesinden onaylı 

olarak alınmayan defter ve kayıtların hukuki geçerliği 

bulunmamaktadır.

(3) Sistem üzerinden tutulan defter ve kayıtların muhafaza yükümlülüğü Başkanlığa aittir. Başkanlık mükellef, meslek mensubu ya da meslek odası tarafından girilen kayıtları ve bu kayıtlardan hareketle oluşan defterleri elektronik ortamda muhafaza edecek ve mükelleflerin kullanımına hazır halde bulunduracaktır.

(3) Sistem üzerinden tutulan defter ve kayıtların muhafaza yükümlülüğü Başkanlığa, yetkili makamlara ibraz 

yükümlülüğü ise mükellefe aittir. Başkanlık mükellef, meslek mensubu ya da meslek odası tarafından, 

Sisteme yapılan kayıtları ve bu kayıtlardan hareketle oluşan defterleri elektronik ortamda muhafaza edecek ve mükelleflerin kullanımına, 213 sayılı Kanunda belirtilen 

muhafaza süresi boyunca hazır halde bulunduracaktır. 

Yetkili makamlarca talep edilen defterlerin, ikinci fıkrada belirtilen şekilde elektronik ortamda indirilmesi veya 

kağıt onaylı halinin bağlı olunan vergi dairesinden 

alınması sonrasında, yetkili makamlara ibraz 

edilmemesinin hukuki ve cezai sorumluluğu mükellefe 

aittir.

 

(4) Kendisinden mükellefiyetine ilişkin defter ve

kayıtlarının ibrazı talep edilen

mükellefler, talepte bulunan birim ile 

ibrazı talep edilen bilgilerin mahiyetini

 ibraz talep  yazısının bir örneği ile birlikte ibra

 süresinin sonundan  en geç 10 gün önce gelir 

vergisi yönünden bağlı olduğu  vergi dairesi 

aracılığıyla Başkanlığa bildirecektir.

Başkanlık bu bildirime ilişkin usul ve esaslar 

ile bildirim  yöntem ve içeriğinin belirlenmesi

konusunda yetkilidir.

(4) Kendisinden mükellefiyetine ilişkin defter ve kayıtlarının ibrazı talep edilen mükellefler, ibrazı talep 

eden birimin talep ettiği şekle (elektronik veya kağıt) 

göre; sistem üzerinden elektronik ortamda indirecekleri 

elektronik defter ve kayıt dosyalarını elektronik ortamda 

ibraz edebilecekleri gibi bağlı olunan vergi dairesinden 

alınan kağıt ortamdaki onaylı halini de ibraz edebilirler. Başkanlık, elektronik ortamda indirilen defter ve kayıt 

dosyalarının elektronik ortamda görüntüleme, 

doğrulama, sorgulama ve Başkanlığın elektronik 

sertifikası ile imzalanarak değişmezliğinin ve 

bütünlüğünün sağlanmasına yönelik işlemler ve bağlı 

olunan vergi dairesinden onaylı ve kağıt ortamda talep 

edilmesi ve sunulmasına yönelik işlemlere ilişkin teknik veuygulama usul ve esaslarını, www.defterbeyan.gov.tr 

adresinde yayımlayacağı kılavuzlarla veya duyurularla 

belirlemeye yetkilidir.

4. Sistemin Kullanımına İlişkin Hususlar

486numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ’in 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir;

Eski Hali

Yeni Hali

(1) Defter-Beyan Sistemini kullanmak mecburiyetinde olmakla birlikte Tebliğde öngörülen süreler içerisinde başvuru yapmayan, başvuru yapmakla birlikte belirlenen süreler dâhilinde kayıt yapma, defter tutma, beyanname, bildirim ve dilekçe gönderme, belge düzenleme ve benzeri yükümlülüklerini yerine getirmeyen mükelleflere 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik olunur.

(1) Defter-Beyan Sistemini kullanmak mecburiyetinde olmakla birlikte Tebliğde öngörülen süreler içerisinde başvuru yapmayan, başvuru yapmakla birlikte belirlenen süreler dâhilinde Sisteme kayıt yapma, defter tutma, beyanname, bildirim ve dilekçe gönderme, belge düzenleme, ibraz ve benzeri yükümlülüklerini yerine getirmeyen mükelleflere 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik olunur.

(2) Bu Tebliğ ile Defter-Beyan Sistemini kullanan mükellefler Sistem dışında kâğıt veya elektronik ortamda kayıt yapamaz, defter tutamaz ve Sistem harici yollarla kâğıt veya elektronik beyanname gönderemezler. Bu mükellefler Sistem haricinde kâğıt veya elektronik ortamda kayıt ve defter tutmaları halinde, hiç kayıt ve defter tutmamış sayılacakları gibi Defter-Beyan Sistemi dışından gönderecekleri beyannameler hiç verilmemiş kabul edilir. Söz konusu kayıt ve işlemlerin yapılmamış, defterlerin tutulmamış ve beyannamelerin verilmemiş sayılması nedeniyle 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümlerine göre ceza uygulanır.

(2) Bu Tebliğ ile Defter-Beyan Sistemini kullanan mükellefler Sistem dışında, kâğıt (213 Sayılı Kanunun 219 uncu 

maddesinde belirtilen belgeler hariç) veya elektronik ortamda kayıt yapamaz, defter tutamaz ve Sistem veya Elektronik Beyanname Sistemi harici yollarla kâğıt veya elektronik beyanname gönderemezler. Bu mükellefler, Sistem haricinde kâğıt veya elektronik ortamda kayıt ve defter tutmaları halinde, hiç kayıt ve defter tutmamış sayılacakları gibi Defter-Beyan Sistemi veya Elektronik Beyanname Sistemi dışında gönderecekleri beyannameler hiç verilmemiş kabul edilir. Söz konusu kayıt ve işlemlerin yapılmamış, defterlerin tutulmamış ve beyannamelerin verilmemiş sayılması nedeniyle 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümlerine göre ceza uygulanır.

(4) Defter-Beyan Sistemine yapılan kayıtlar, oluşturulan defter, liste vb. bilgiler, elektronik ortamda gönderilen beyanname, bildirim ve dilekçeler ile elektronik belgelerin içeriğinden ve doğruluğundan Sistemi doğrudan kendisinin kullanması durumunda mükellefler sorumlu olacaktır. Sistemin aracılık ve sorumluluk sözleşmesi imzalanarak yetki verilen kişiler aracılığıyla kullanılması durumunda mükellefler, defter, beyanname, bildirim ve dilekçelere kaydedilmesi/yansıması gereken her türlü bilginin meslek mensubuna/odasına tam ve doğru bir şekilde sunulmasından sorumlu iken, meslek mensubu/odası deftere kaydedilen bilgilerin dayanağı olan ilgili belgelere uygunluğundan ve gönderilmesine aracılık ettiği beyanname, bildirim ve dilekçelerin defter kayıtlarına ve kayıtların dayandığı belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkacak vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, kesilecek ceza ve hesaplanacak faizlerin ödenmesinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. Bu kapsamda Başkanlığın herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

(4) Defter-Beyan Sistemine yapılan kayıtlar, oluşturulan defter, liste ve benzeri bilgiler, elektronik ortamda gönderilen beyanname, bildirim ve dilekçeler ile elektronik belgelerin içeriğinden, doğruluğundan ve Elektronik Beyanname Sisteminden verilen beyannameler ile Defter-Beyan Sisteminde yapılmış olan kayıtlar arasında oluşan farklılıklardan dolayı vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, kesilecek ceza ve hesaplanacak faizlerin ödenmesinden Sistemi doğrudan kendisinin kullanması durumunda mükellefler sorumlu olacaktır. Sistemin veya Elektronik 

Beyanname Sisteminin aracılık ve sorumluluk sözleşmesi imzalanarak yetki verilen kişiler aracılığıyla kullanılması durumunda mükellefler, defter, beyanname, bildirim ve dilekçelere kaydedilmesi/yansıması gereken her türlü bilginin meslek mensubuna/odasına tam ve doğru bir şekilde sunulmasından sorumlu iken, meslek mensubu/odası deftere kaydedilen bilgilerin dayanağı olan ilgili belgelere uygunluğundan ve gönderilmesine aracılık ettiği beyanname, bildirim ve dilekçelerin defter kayıtlarına ve kayıtların dayandığı belgelere uygun olmamasından 

ya da Elektronik Beyanname Sisteminden verilen beyannameler ile Defter-Beyan Sisteminde yapılmış olan 

kayıtlar arasında oluşan farklılıklardan dolayı vergi 

ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, kesilecek ceza ve hesaplanacak faizlerin ödenmesinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. Bu kapsamda Başkanlığın herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

 

(5) Beyannamelerin onaylanması sonucunda otomatik olarak hazırlanan tahakkuk fişleri ve/veya ihbarnamelerin, yine Sistem üzerinden mükellefe, vergi sorumlusuna veya bunların yetki verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda iletilmesi işlemi ile söz konusu tahakkuk fişleri ve/veya ihbarnameler mükellefe tebliğ edilmiş sayılacaktır.

(5) Sistemde veya Elektronik Beyanname Sisteminde beyannamelerin onaylanması sonucunda otomatik olarak hazırlanan tahakkuk fişleri ve/veya ihbarnamelerin, yine Sistem veya Elektronik Beyanname Sistemi üzerinden mükellefe, vergi sorumlusuna veya bunların yetki verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda iletilmesi işlemi ile söz konusu tahakkuk fişleri ve/veya ihbarnameler mükellefe tebliğ edilmiş sayılacaktır.

Söz konusu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup orijinal metnine aşağıdaki bağlantı yolu ile ulaşılabilir.

Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Seri No: 486’da Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 532)

Saygılarımızla