2015 Yılında Tutulacak Fiziki ve Elektronik Defterler ve Tasdik Zamanları

Her tacir, mevzuatta belirlenen ticari defterleri tutmak ve defterlerinde ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri açıkça görülebilir şekilde ortaya koymak zorundadır. Defterler üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içerisinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutulur. Gerçek veya tüzel kişi olup olmadığına bakılmaksızın her tacir yevmiye defteri, envanter defteri ve defteri kebiri tutmakla yükümlüdür. Şahıs şirketleri birinci envanter defteri sayılan defterlere ek olarak genel kurul toplantı ve müzakere defterini de tutarlar.

Yukarıda sayılan defterlere ilave olarak anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri, limited şirketler ise pay defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri tutmak zorundadır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nu 64 ve devamı maddeleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 220.  maddesi ve devamı maddelerinde ticari defterler ile ilgili hükümler düzenlenmiş bulunmaktadır.

Gerçek ve tüzel kişi tacirler tarafından fiziki veya elektronik ortamda tutulacak ticari defterlerin nasıl tutulacağını, defterlerin kayıt zamanını, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları TTK ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca 19/12/2012 tarih ve 28502 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ ile düzenlenmiş bulunmaktadır. Mevzuatta yapılan düzenlemelere göre tasdike tabi defter ve tasdik zamanları aşağıdaki gibi olacaktır;

ANONİM ŞİRKETLER VE SERMAYESİ PAYLARA BÖLÜNMÜŞ KOMANDİT ŞİRKETLERİN TUTACAKLARI DEFTERLER: 

a) Yevmiye Defteri 
b) Defteri Kebir 
c) Envanter Defteri 
d) Yönetim Kurulu Karar Defteri 
e) Pay Defteri 
f) Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
Mevcut durumda kullanılmakta olan, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla ve bu Tebliğde belirtilen bilgilerden eksik olanların yazılması suretiyle açılış onayı yapılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir.

LİMİTED ŞİRKETLERİN TUTACAKLARI DEFTERLER :

a) Yevmiye Defteri 
b) Defteri Kebir 
c) Envanter Defteri 
d) Pay Defteri 
e) Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri

Limited şirketlerde halen kullanılmakta olan ortaklar kurulu karar defterlerinde yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla, genel kurul toplantı ve müzakere defteri olarak kullanılmaya devam olunabilir. 
Mevcut durumda kullanılmakta olan, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla ve bu Tebliğde belirtilen bilgilerden eksik olanların yazılması suretiyle açılış onayı yapılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir. 
Limited şirket müdürler kurulu defteri tutulması zorunlu olan defterlerden değildir. Bu defteri tutmak istemeyenler; Limited şirkette aldıkları kararları genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydetmek zorundadırlar. Limited şirketlerde müdür veya müdürler kurulunun şirket yönetimi ile ilgili olarak aldığı kararlar genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilebileceği gibi ayrı bir müdürler kurulu karar defteri de tutulabilir. 
Müdürler kurulu karar defterinin tutulması halinde açılış ve kapanış onayları dahil olmak üzere yönetim kurulu karar defterine ilişkin hükümler uygulanır. Kararların genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilmesi halinde Ticari Defterler Tebliğinin 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hususların yazılması zorunludur. Ayrı bir müdürler kurulu karar defteri tutulması halinde müdür veya müdürler kurulu kararları genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilemez.

DERNEK VE VAKIFLARIN İKTİSADİ İŞLETMELERİNİN TUTACAĞI DEFTERLER:

Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler aşağıdaki defterleri tutacaklardır.
a) Yevmiye Defteri 
b) Defteri Kebir 
c) Envanter Defteri

KOOPERATİFLERİN TUTACAĞI DEFTERLER: 

1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'na göre kurulan kooperatifler ile bunların üst kuruluşları aşağıdaki defterleri tutacaktır. 
a) Yevmiye Defteri 
a) Defter-i Kebir 
b) Envanter Defteri 
c) Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri 
d) Yönetim Kurulu Karar Defteri 
e) Pay Defteri

DEFTERLERİN AÇILIŞ TASDİK ZAMANI : 

Gerek Vergi Usul Kanunu 221. Maddesi ve gerekse 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 64. Maddesinin  hükümlerine göre:

1. Öteden beri işe devam etmekte olanlar defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda (Normal hesap dönemleri için aralık ayı); 
2. Hesap dönemleri Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilenler, defterin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda; 
3. Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce; vergi muafiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak on gün içinde; 
4. Tasdike tabi defterlerin dolması dolayısıyla veya sair sebeplerle yıl içinde yeni defter kullanmaya mecbur olanlar bunları kullanmaya başlamadan önce,

defterlerini tasdik ettirmelidirler.

1. Bununla birlikte yeni defter tasdiki yerine mevcut defterlerin de kullanılması mümkündür. Bu durum tasdik yenileme veya ara tasdik işlemidir. Tasdik yenileyecekler yani defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler Ocak ayı, hesap dönemleri Maliye Bakanlığınca tespit edilenler bu dönemin ilk ayı içinde tasdiki yeniletmeye mecburdurlar. Tasdik yenileme yapılabilecek defterler işe şu şekildedir.

1-İşletme defteri, 
2-Serbest meslek kazanç defteri, 
3-Yevmiye defteri, 
4-Defteri kebir, 
5-Envanter defteri 
6-A.Ş Yönetim Kurulu Karar Defteri

DEFTERLERİN  KAPANIŞ TASDİKİ :

Kapanış tasdikine ilişkin hususlar 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 64. Maddesinde düzenlenmiş bulunmaktadır. Buna göre Yevmiye ve Yönetim Kurulu Karar Defteri kapanışı zorunluluğu bulanan defterlerdir.

Kapanış tasdiklerinin:
 
1. Yevmiye defteri için;  izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar (bu süre normal hesap dönemleri için Haziran ayı sonudur) 
2. Anonim Şirket Yönetim Kurulu karar defteri için, izleyen faaliyet döneminin birinci ayının sonuna kadar (normal hesap dönemleri için Ocak ayı sonudur) yapılması gerekmektedir.

Yukarıdaki defterler dışındaki defterlerin kapanış tasdiki yaptırılmaz.

1. E-Defter tutan mükellefler, 2014 yılı içerisinde E-Deftere geçtiler ise, 1 ay içerisinde mevcut defterlerini kapanış tasdikini yaptırmak zorundadırlar.
   4. E-Deftere 01.01.2015 tarihinde geçen mükellefler ise kapanış tasdiklerini Haziran-2015 tarihine kadar yaptırabileceklerdir. Ancak 2015 Ocak defterlerini Mart-2015 sonuna kadar Mali Mühür ile onaylamak zorunda olduklarından Mart-2015 sonuna kadar 2014 defterlerini işlemek zorundadırlar.

E-DEFTER KULLANAN MÜKELLEFLERDE DEFTER TASDİKİ :

01.01.2015 tarihinden itibaren E-defter kullanmak zorunda olanlar, 2015 yılı için kağıt ortamında yevmiye defteri ve defteri kebir tasdik ettirmezler. Diğer defterlerini  türüne göre mutlaka tasdik ettirmek zorundadırlar.