article banner
Makaleler

6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun

Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 6736 sayılı Kanun 19/08/2016 tarihli ve 29806 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Anılan Kanun ile Sağlanan İmkanlar:

  • 06.2016 tarihi itibariyle gecikmiş vergi borçlarında Yurt İçi ÜFE oranında güncelleme,
  • Motorlu Taşıtlar Vergisi ve Trafik Para Cezalarında önemli indirim,
  • Peşin ödemelerde Yurt İçi ÜFE oranında hesaplanan tutardan ayrıca %50 indirim,
  • Vergi aslına bağlı olmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının %50’sinin silinmesi,
  • Varlık Barışı,
  • Vergi ihtilaflarının sulh yoluyla sonlandırılmasında %80’e varan indirim,
  • İşletme kayıtlarının cezasız ve faizsiz olarak gerçek duruma uygun hale getirilmesi,
  • Eczanelerde cezasız faizsiz stok düzeltme,
  • Matrah ve vergi artırımında vergi incelemesinden muafiyet,
  • İnceleme ve tarhiyat safhasındaki borçlar için yapılandırma,
  • Beyan edilmemiş gelirler ve kazançlar için pişmanlıkla cezasız ve faizsiz beyan,
  • Yapılandırılan borçları kredi kartı ile ödeme,
  • 6552 sayılı Kanun kapsamında devam eden borçların yeniden yapılandırılması,
  • Vadesi 31.12.2011 tarihinden önce olan 50 TL ve altındaki borçların silinmesi.

Kanun Kapsamı:

1-Vergi alacaklarının yeniden yapılandırılması,

2-Sosyal güvenlik prim alacaklarının yeniden yapılandırılması,

3-Kayıt dışı faaliyetlerin kayıt altına alınması,

4-Vergi incelemesinde olan konuların dava yoluna gidilmeksizin çözümlenmesi,

5-Varlık barışı düzenlemesi,

6-Matrah artırımı.(2011,2012,2013,2014 ve 2015 yılları gelir ve kurumlar vergisi matrah artırımı)

Yapılandırılacak Alacaklar

Kesinleşmiş vergi borçları ile ilgili olarak vadesi 30.06.2016 tarihine kadar olan borçların yeniden yapılandırılması ve 36 ay taksitle ödenmesi imkanı sağlanmaktadır.

Vergi (Tüm vergi çeşitleri) ve vergi cezaları, askerlik, seçim, nüfus, trafik karayolu geçiş ücreti ve RTÜK idari para cezaları, gümrük vergileri, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı, sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, genel sağlık sigortası prim alacakları ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz ve gecikme cezaları yeniden yapılandırılmıştır.

Kesinleşmiş kamu alacakların asıl tutarları tahsil edilecektir. Asıl tutara uygulanan gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine yurt içi ÜFE esas alınarak belirlenecek tutar ödenecektir. Yapılandırılan alacaklar mükellefin tercihine göre 6-18 ay taksitlendirilecektir.

Sosyal Güvenlik Borçlarının Yapılandırılması

Sağlanan avantajlar

1-Teminat aranmıyor,

2-SSK prim avantajlarından yararlanılacak,

3-Hacizler ödeme tutarı oranında kalkacak,

4-Borcu yoktur yazısı alınabilecek.

Yapılandırmanın bozulmaması için ilk iki taksitin kesinlikle ödenmesi gerekiyor.

SSK ile ilgili davalardan vazgeçilmesi gerekiyor.

Her işyeri için ayrı ayrı başvuru yapılması gerekiyor. (1’den fazla işyeri olanlar için)

Matrah Artırımı

2011-2012-2013-2014- ve 2015 yıllarına ilişki olarak beyan edilen veya hiç beyan edilmeyen Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi, Stopaj ve Katma Değer Vergisi matrahları kanunda belirtilen asgari tutar ve oranlarca artırılması ve belirtilen sürelerde ödenmesi halinde bu yıllar için vergi incelemesi yapılmayacaktır.

Matrah artırımında dikkat edilecek konu; Muhtasar Beyannameye yönelik yapılacak artırımlarda, SSK bildirgelerinde düzeltme yapılması gerekir. Aksi durumda SSK müfettişleri tarafından incelenmeye alınma riski doğabilir.

Kurumlar Vergisi matrah artırımında uygulanacak oran ve tutarlar

Beyanın Ait Olduğu Yıl

2011

2012

2013

2014

2015

Matrah artırım oranı (%)

35

30

25

20

15

Kurumlar vergisinde asgari artırım tutarı

28.000

29.650

31.490

33.470

37.940

Normal vergi oranı(%)

20

20

20

20

20

Beyannamelerini daha önce vermiş ve vergisini ödemiş kişiler için indirimli oran

15

15

15

15

15

Dava Aşamasında Bulunan Alacaklar

Kanunun yayımlandığı tarih itibari ile dava aşamasına olan vergi borçları için de yapılandırma imkanı getirilmektedir. Davanın ilk derece mahkemesinde olup olmaması, Danıştay nezdinde olan davalar için ilk derece mahkeme kararının tasdik veya terkin olup olmamasına göre farklı oranda indirimler mevcuttur.

İnceleme Aşamasında Bulunan Alacaklar

Yasa çıktığı anda henüz kesinleşmemiş olan ve devam eden incelemeler için de yapılandırma imkanı getirilmektedir. İncelemeler sonuçlandıktan sonra ortaya çıkan anapara rakamı üzerinde yüzde 50 oranında indirim yapılacaktır. Ancak bu sırada mükellef daha sonra anlatacağımız matrah artırımı talebinde bulunmuş ise o zaman incelemenin bitip bitmeme durumuna göre farklı uygulamalar olacaktır.

Önemli nokta: Kesinleşmiş bütün alacaklar için bu kanundan yararlanılmak isteniyorsa açılan tüm davalardan vazgeçilecektir.

İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi

Ortaklardan alacaklar ve ilgili hesapları ile ilgili olarak anılan kanun kapsamında yapılacak işletme kayıtlarının düzeltilmesi işleminde yapılacak düzeltmenin bir ödünç para verme ile ilgili olması gerekmektedir. Hesabın içeriği ticari faaliyetle ilgili ise bu kanun kapsamından yararlanılamıyor. Gerçekte olmayan veya olduğu halde kayıtlarda görünmeyen stok, demirbaş, makine ile yine gerçekte olmadığı halde hesaplarda görünen kasa ve ortaklardan alacaklar gibi kalemlerin düzeltilmesi imkânı anılan kanun ile getirilmektedir. Beyan edilecek kasa ve ortaklar cari hesaplarının düzeltilme tutarının sadece yüzde 3’ü tutarında yapılacak ödeme ile söz konusu kayıtlar güncel hale getirilebilecektir.

Sadece bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, ilgili kanunun bu maddesinden yaralanabilir.

Uygulama, bir envanter listesi oluşturulup 30.11.2016 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi ile olacaktır.

Bu kapsamda işletme kayıtlarına alınan emtia, makine, teçhizat, demirbaş sonraki bir tarihte satılırsa satış bedeli, beyan bedelinin altında olmayacaktır.

Önemli nokta: Makine, demirbaş, emtia üzerinden hesaplanan KDV bu kanun kapsamında indirilemiyor. KKEG yapılması gerekiyor. Kayda alınan emtia için hesaplanan KDV indirilebiliyor.

Emlak Vergisi

2016 yılı ve önceki vergilendirme dönemlerine ilişkin emlak vergisi bildiriminde bulunmayan veya bildirimde bulunduğu halde vergisi eksik tahakkuk eden mükelleflerce bildirimde bulunulması ve tahakkuk eden vergi ve taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payının tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı yerine hesaplanan Yİ-ÜFE tutarının ödenmesi şartıyla bu alacaklara bağlı gecikme faizi, gecikme zammı ve vergi cezalarının tamamının tahsili yapılmayacaktır.

Yurt Dışı Varlıklar

Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, 31 Aralık 2016’ya kadar Türkiye’ye getirenler, bu varlıkları serbestçe tasarruf edebilecektir. Mükellefler, Türkiye’ye getirilen varlıklarını, dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dahil edebilecekleri gibi, aynı varlıkları vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebilecektir.

Yurt Dışı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması

Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun’un 7’nci maddesi uyarınca yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile her türlü gemi, yat ve diğer su araçlarının, Türkiye’ye getirilmek suretiyle milli ekonomiye kazandırılması ve bu varlıkların sahiplerince serbestçe tasarruf edebilmelerine imkan sağlanması amaçlanmıştır. Bu bağlamda, madde gerekçesinde de ifade edildiği üzere söz konusu varlıkların başkasının nam ve hesabına da Türkiye’ye getirilmesi mümkün olabilecektir. Yasa hükmüyle sağlanan bu kolaylıkla yurt dışından getirilen bu varlıklar, işletmelerin kanuni defterlerine kaydedilebilecektir.

Bir başka anlatımla kayıt işlemlerinde sınırlayıcı bir düzenleme öngörülmemektedir. Dolayısıyla ülkemizde işletmelerce, yurt dışından getirilen varlıkların sermayeye eklenmesi, özel fon hesabında tutulmasında ve işletme borçlarının ödenmesinde kullanılması konusunda mükelleflere ihtiyarilik (seçimlik hakkı) sağlanmaktadır.

İşletmeye Dahil Edilebilecek

Söz konusu kanun maddesi gereği olarak;

Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile her türlü gemi, yat ve diğer su araçlarını yapılan düzenlemeler çerçevesinde 31 Aralık 2016 tarihine kadar Türkiye’ye getiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebileceklerdir.

Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükellefler, Türkiye’ye getirilen varlıklarını, dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dahil edebilecekleri gibi, aynı varlıkları vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate almaksızın işletmeden çekebileceklerdir.

Kredileri Kapatabilecekler

Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları yurt dışında bulunan banka ve finansal kurumlardan kullanılan ve bu maddenin yürürlük tarihi itibariyle kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin, en geç 31 Aralık 2016 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecektir. Dolayısıyla, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmaksızın bu düzenlemeden yararlanılabilinecektir.

Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, sahip oldukları, Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını 31 Aralık 2016 tarihine kadar dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın, kanuni defterlere kaydedebilecekler. Bu takdirde, söz konusu varlıklar, vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecektir.

İntikal Vergisinden Muaf

Mevcut düzenleme gereği “Türkiye’ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.”

Gerçek ve tüzel kişiler, yurt dışındaki varlıklarını diğer kişilerin nam ve hesabına getirebileceklerdir. Bu bağlamda nam veya hesabına Türkiye’ye varlık getirenlere kanuni düzenlemeler kapsamında yabancı gerçek veya tüzel kişilerden yapılan intikaller de dahil olmak üzere ivazsız intikal olarak değerlendirilmeyecek ve veraset-intikal vergisine tabi tutulmayacak. Türkiye’ye getirilerek ilgili sicile veya kütüğe kaydedilen her türlü gemi, yat ve diğer su araçlarının Türkiye’ye getirilme ve kayıt işlemleri nedeniyle ithalde alınan vergiler dahil herhangi bir vergi, resim, harç veya diğer mali yükümlülükler ile bunlara ilişkin cezalar da alınmayacaktır.

Yalnızca bu işlemler dolayısıyla, bu işlemleri gerçekleştirenler hakkında hiçbir vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı ile herhangi bir araştırma, inceleme veya kovuşturma yapılamayacak, vergi cezası ve idari para cezası kesilmeyecektir.

Anılan kanunun bu maddesine getirilen en büyük eleştiri, getirilen varlığın ülkede nasıl kullanılacağına yönelik bilgilerin de bu kanunun kapsamında yer alması gerektiği yönündedir.

Önemli not: Getirilen varlığa yönelik herhangi bir sorgulama denetim yapılmayacak ama varlığı getirdiğiniz banka memuru şüpheli işlem bildirimi yaparsa incelemeye girilebilirsiniz.

Anılan Kanunun Varlık Barışı Kısmını Özetlemek Gerekirse

1-Yeni varlık barışının öncekinden farkı, başkasının adına da bildirimde bulunabilme sağlaması,(Madde 7)

2-Herhangi bir vergi maliyetinin olmaması,(Madde 7)

3-Son başvuru tarihi 31 Aralık 2016, (Madde 7)

4-Hem şahıs hem de kurum olarak varlık barışından yaralanılabilir,(Madde7)

5-Bildirim banka, katılım bankası veya aracı kuruluşlara yapılabilecek,

6-Alacaklar ve rayiç bedeliyle taşınmazlar da TL olarak vergi dairesine bildirilecek,

7-Bildirim, beyan edilen ayın sonuna kadar yasal defterlere kaydedilecek,

8-Bildirilen varlıklar yurtdışı kredilerin kapatılmasında kullanılabilecek. Bu işlem için ayrıca Türkiye’ye getirilme şartı aranmayacak.(Madde 7)

9-Yapılan bu işlemle sınırlı olmak üzere herhangi bir vergi incelemesi yapılmayacak. Başka nedenlerle yapılan incelemelerde beyan edilen varlıklar veri olarak kullanılamayacak.(Madde 7)

10-Gelir, kurumlar veya veraset intikal vergisi aranmayacak.(Madde 7)

11-Türk Parasının Kıymetinin Korunması, Gümrük Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, Vergi Usul Kanunu kapsamında ceza kovuşturması yapılmayacak. (Kara para aklama mevzuatı hariç).(Madde 7)

12-Bildirilen para, altın, kıymetli maden gibi değerler beyan tarihini takip eden ay içerisinde, alacak ve taşınmazlar ise beyan tarihini takip eden bir yıl içerisinde Türkiye’ye getirilecek.

13-Bakanlar Kurulu, bildirim ve beyan süresini 6 aya kadar uzatabilecek.(Madde 7)

14-Usul ve Esaslar Maliye Bakanlığı’nca belirlenecek.(Madde 7)

Başvuru tarihleri

İlgili kanun maddeleri kapsamında başvuru tarihleri detaylı bir şekilde aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

6736 Sayılı Kanun, Süreler

YAPILANDIRMA KAPSAMINDAKİ BORÇLAR

Başvuru Son Tarihi

Peşin Ödeme ve İlk Taksit Son Ödeme Tarihi

KESİNLEŞMİŞ BORÇLAR

31.10.2016

30.11.2016

6552 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ÖDEMESİ DEVAM EDEN BORÇLAR

31.10.2016

30.11.2016

DAVA KONUSU VERGİ VE CEZALAR

31.10.2016

30.11.2016

DEFTER VE BELGELERİ İNCELEMEDE OLANLARA GETİRİLEN İMKÂNLAR

31.10.2016

30.11.2016

PİŞMANLIKLA BEYANNAME VERİLMESİ

31.10.2016

30.11.2016

MATRAH VE VERGİ ARTIRIMINDA BULUNULMASI

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI

31.10.2016

30.11.2016

GELİR VE KURUMLAR STOPAJ VERGİLERİNDE ARTIRIM

31.10.2016

30.11.2016

KATMA DEĞER VERGİSİNDE ARTIRIM

31.10.2016

30.11.2016

İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ

İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA,MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARA İLİŞKİN KAYITLARIN DÜZELTİLMESİ

30.11.2016

30.11.2016

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN EMTİANIN KAYITLARA ALINMASI

30.11.2016

30.11.2016

Eczanelerde Kayıt Düzeltme

30.11.2016

30.11.2016

KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA
MEVCUDU İLE ORTAKLARDAN ALACAKLARIN BEYANI

30.11.2016

30.11.2016

BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI

Başvuru Son Tarihi

YURT DIŞINDAKİ VARLIKLARIN BEYANI

31.12.2016

YURT İÇİNDEKİ VARLIKLARIN BEYANI

31.12.2016

Başvuru şekli

Kanun 19.08.2016 tarihli resmi gazetede yayınlanmıştır. Verilecek bildirime ilişkin formlar Gelir İdaresi Başkanlığı’nın “www.gib.gov.tr” adresinde açıklanacaktır. Mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi veya internet ortamında bildirim yapılabilecektir.

Yapılandırılan alacakların ilk taksit ödeme zamanı

Vergi ve diğer alacakları için ilk taksit ödemesi kasım ayında başlayacaktır. Sosyal güvenlik primlerinde ilk taksit aralık ayında başlayacaktır.

Yapılandırmaya İlişkin Ödeme

Vatandaş 6-9-12-18 taksitle iki ayda bir ödeme yapılabilecektir. İki kez geç ödeme imkanı getirilmektedir. Bu yapılmazsa borç eski tutarına dönecektir. Kanun gereği, kasım ve ocakta ilk iki taksidin ödenmesi gerekmektedir.

Taksitle Ödeme Yapmak İsteyenler İçin Taksit, Ödeme ve Uygulanacak Katsayı

Taksit Sayısı

Ödeme Süresi

Uygulanacak Katsayı

6

12

1,08

9

18

1,12

12

24

1,16

18

36

1,24

Peşin ödemelerde ise Yİ-ÜFE tutarı kadar iskonto yapılacaktır.(Peşin Ödeme İskontosu)

6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Kapsamında Bir Şirketin Yararlanabileceği Noktalar:

Sn

6736 Sayılı Kanunla Yararlanılabilecek Hususlar

 

30.06.2016

dahil ve öncesinde

olan vergilere

ilişkin yapılacak aflar

1

Kurumlar Vergisi Matrah Artırımı

 

2

Katma Değer Vergisi (KDV) Beyan Artırımı

 

3

Sigorta Prim Borcu Affı

 

4

Kasa Düzeltme

Düzeltme tutarının %3 tutarında ödeme ile kayıtlar güncel hale gelecek

5

Stok Düzeltme

6

Demirbaş Düzeltme

7

Ortaklardan Alacaklar Cari Düzeltme

8

Varsa Şirketin Emlak Vergisi Borçları için Yapılandırma

 

9

Varsa Şirketin Taşıtlarına İlişkin Ödenmemiş Trafik Cezaları

 

10

Diğer tüm vergi çeşitlerinin yapılandırılması

 

11

Şirketin yurtdışı varlıkları 31.12.2016 tarihine kadar getirilirse

Vergi yok

12

2016 yılı haziran ayı ve önceki aylara ilişkin damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payları ve bunlara bağlı gecikme zammı alacakları