Kadın yönetici araştırması sonuçlandı; Türkiye %6 artış ile Avrupa’nın önünde

Grant Thornton, geleneksel hale getirdiği kadın yöneticiler araştırmasını sonuçlandırdı. Türkiye’de kadın yönetici sayısı bir önceki yıla göre %6 arttı. Türkiye ortalaması, Dünya ortalamasının 10 puan, Avrupa ortalamasının ise 7 puan üstünde gerçekleşti.

Grant Thornton, 40 ülkeden iş dünyası temsilcileri ile gerçekleştirdiği ‘kadın yöneticiler’ araştırmasını sonuçlandırdı. Her yıl dünya kadınlar günü öncesinde hazırlanan araştırma sonuçları umut verici. İlk olarak 1800’lü yıllarda, Amerika’da bir tekstil fabrikasının kadın işçilerinin, daha iyi çalışma şartları için greve gitmeleri, grevin yayılmasını önlemek üzere, grev yapan kadınların fabrika binasına hapsedilmesi ve çıkan yangında kadın işçilerin tamamına yakınının yanarak ölmesinin tetiklediği olaylar zinciri ile 8 Mart günü, her sene ‘Dünya Kadınlar Günü’ olarak kutlanıyor. Grant Thornton ise, bu konuda gerçekleştirdiği periyodik araştırmalar ile kadın yöneticilerin iş dünyasındaki yerini 40 ülke çapında gözler önüne seriyor.

Türkiye’de kadın yönetici oranı bir önceki yıla göre %6 arttı.

40 ülkeden, yaklaşık 6.000 temsilci ile yapılan araştırmada, temsilcilere, şirketlerinde çalışan üst düzey yönetici* sayıları ile bunların arasındaki kadın üst düzey yönetici sayıları sorularak üst yönetimdeki kadın çalışan oranları tespit edildi. 2011 yılı başında, araştırmaya Türkiye’den katılan şirketlerde, her 100 üst düzey yöneticiden 25’i kadın iken, bu sene yapılan araştırmada 31’inin kadın olduğu sonucu dikkat çekti. Bu sonuçlarla birlikte Türkiye, kadın yönetici sayısında bir önceki yıla göre %6’lık bir artış gösteriyor ve %26 ile BRIC, %24 ile Avrupa Birliği, %22 ile Latin Amerika ve %18 ile G7, %18 ile Kuzey Amerika ve %21 ile Dünya ortalamalarını geride bırakıyor.

Türkiye, ülkeler sıralamasında 40 ülke arasında 8. sırada

Türkiye, %31’lik oran ile, 40 ülke arasında 8. sırada kendine yer bulurken, Rusya, Tayland, Gürcistan, İtalya ve Hong Kong’un gerisinde kalıyor. Diğer taraftan, Kanada, Amerika, İspanya, Fransa, Almanya, İsveç, İsviçre ve Yunanistan’ın ise açık ara ilerisinde. Hindistan (%14), Almanya (%13) ve Japonya (%5) ise kadın yönetici istihdamında son üç sırayı paylaşan ülkeler olarak dikkat çekiyor.

Japonya ve diğer uzak doğu ülkeleri arasında uçurum

Araştırmanın şaşırtan sonuçlarından birisi Japonya ile diğer uzak doğu ülkeleri arasındaki fark. Tayland (%39), Filipinler (%39) ve Hong Kong (%33) gibi bazı uzak doğu ülkeleri listede en üst sıralarda kendilerine yer bulurken, Japonya (%5) yönetimde neredeyse hiç kadın istemiyor ve 2011 sonuçlarına göre yönetimdeki kadın yönetici oranında artış yerine, 3 puanlık bir azalış gösteriyor. Tayland geçen sene birinci iken bu sene birinciliği Rusya’ya kaptırmış görünüyor.

Türkiye’de en çok finans bölümü yöneticiliği, ardından satış, insan kaynakları ve pazarlama yöneticilikleri görevlerinde rol alıyorlar.

Araştırmaya Türkiye’den katılan şirketlerde, kadın yöneticiler %34’lük bir oran ile en fazla finans bölümlerinde tepe yöneticisi (CFO) veya finans direktörü vb ünvanlarla görev alıyor. Ardından ise %21 ile satış birimleri yöneticiliği, %16 ile insan kaynakları bölüm yöneticiliği ve %14 ile de pazarlama bölüm yöneticiliklerinde görev alıyorlar. Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapanların oranı ise %9. Global sonuçlara bakıldığında ise, %27 ile CFO/finans direktörü rolü en çok dikkat çeken rol. Ardından %21 ile insan kaynakları bölüm yöneticiliği, %12 ile operasyonlardan sorumlu kıdemli yönetici, %9 ile yönetim kurulu başkanlığı ve %8’erlik oranlarla pazarlama veya satış direktörlüğü dikkati çekiyor. Yönetim kurulu başkanlığı koltuğunda en çok kadın olan ülkeler ise, Avustralya ve Tayland. Bu konuda en fakir ülkeler ise Brezilya, Japonya ve Birleşik Arap Emirlikleri.

Rapor sonuçlarını değerlendiren Grant Thornton Türkiye Pazarlama ve İş Geliştirme Müdürü Hilal Baltacı,kadınların tarih boyunca hem aile hem ülke ekonomileri için birer itici güç görevi üstlendiklerini, global kadın yönetici ortalaması 1 puanlık artış gösterirken, Türkiye’de yaşanan 6 puanlık artışın olumlu karşılanabileceğini belirtti.

Hilal Baltacı, geleneksel aile yapısının değişmesinin de, kadının ekonomik hayata katılımını etkilediğini belirterek, Çin’de insanlık tarihinin en büyük iç göçünün 2000’li yıllarda yaşandığını, 2011’de şehirlerdeki nüfusun toplam Çin nüfusunun %50’sini geçtiğini ve 2020’de bu oranın %55’i bulacağının öngörüldüğünü ifade etti. Benzer şekilde, Meksika’da, 2000’de %74 olan şehir nüfusunun, 2020’de %80’e ulaşacağını, Türkiye’de de paralel şekilde, nüfusun %76.8’inin il ve ilçe merkezlerinde yaşadığını* ve şehirleşmenin hızla devam ettiğini belirterek, tüm dünyada nüfus dağılımlarında yaşanan bu farklılaşmaların geleneksel aile anlayışını değiştirdiğini ve kadının sosyal ve ekonomik hayata daha fazla katıldığı yeni bir modele doğru ilerlendiğini sözlerine ekledi. Yine de, toplum genelinde kadın eğitimi ve kadın çalışan oranının ideal düzeyde olmadığını belirterek özellikle sivil toplum kuruluşları, basın ve üniversitelere bu bilincin geliştirilmesi konusunda önemli görevler düştüğünü dile getirdi.

*Kaynak:TUİK

Tablolarda belirtilen gruplara dahil olan ülkeler listesi

BRIC: Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin

Avrupa Birliği Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Hollanda, Polonya, İspanya, İsveç, İngiltere

G7 Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, İngiltere, Amerika

Latin Amerika Arjantin, Brezilya, Şili, Meksika

Kuzey Amerika Kanada, Amerika

*Üst düzey yönetici ifadesi, katılımcı şirketlerin organizasyon şemasında C seviye yöneticilik, direktörlük ve/veya muadili ünvanları kapsamaktadır.

Daha fazla bilgi için;

Hilal Baltacı

Pazarlama ve İş Geliştirme Müdürü

Tel : 0212 373 00 00 / 122

E-mail : hilal.baltaci@gtturkey.com

Editöre not:

Grant Thornton Türkiye, 100’ün üzerinde ülkede, 30.000’i aşkın personeli ile denetim, vergi ve özel danışmanlık hizmetleri sunan Grant Thornton International’ın Türkiye ofisi olup, kamu ve özel sektörde faaliyet gösteren, farklı büyüklükte birçok müşteriye hizmet vermektedir. Merkez ofisi İstanbul’da bulunan Grant Thornton Türkiye, Ankara, Bursa ve İzmir’de bulunan ofislerinde faaliyet göstermektedir.

Grant Thornton araştırmalarında, gerçekleştirilen herbir görüşme için UNICEF’e 5 usd’lik kaynak ayırılmaktadır. 2011 sonunda 57.500 usd olarak gerçekleşen bu bedel, toplamda 200.000 usd’yi bulmuştur.