banner image
Basılı Bültenler

41 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğ Kapsamında Yapılan Düzenlemeler

30 Nis 2022 19 min read

“Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:41)” 21 Nisan 2022 tarihli ve 31816 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış olup söz konusu Tebliğ kapsamında;

  • Konut teslimlerinde uygulanacak KDV oranlarının yeniden belirlenmesi,
  • Kısmi tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemlerde uygulanmak üzere getirilen “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulaması”
  • Demir-çelik külçe teslimlerinde kısmi tevkifat uygulanması,
  • 13/2/2022 tarih ve 31749 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5189 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılan değişikliklere ilişin Tebliğ düzenlemeleri,
  • Demir-Çelik ürünlerinin teslimlerinde kısmi tevkifat uygulanması,
  • Mükelleflerin nakden veya mahsuben iade taleplerinin vergi inceleme raporu, YMM raporu veya teminat aranmaksızın yerine getirilecek olan kısmının 5.000 TL’den 10.000 TL’ye yükseltilmesi,
  • İmalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinden kaynaklanan iadelerde, yüklenilen KDV yerine sektörler itibarıyla ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yaptırma konusunda 3065 sayılı Kanunun 32 nci maddesi ile Bakanlığımıza tanınan yetki çerçevesinde yapılan Tebliğ düzenlemeleri,
  • Tebliğin (III/B-1.1.) bölümü yer alan perakende teslimin tanımına ilişkin açıklamalar,
  • Tebliğin (III/B-2.1.3.) bölümünde yer alan net alan uygulamasına ilişkin açıklamalar,
  • 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının ekinde yer alan (II) sayılı listenin 34 üncü sırası kapsamındaki işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin yılı içerinde nakden iadesine imkan sağlayan Tebliğ düzenlemeleri,
  • 29/3/2022 tarih ve 31793 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce özel matrah uygulanarak yapılan binek otomobili teslimlerinde KDV oranının %18 olarak belirlenmesi,

konularında KDV Genel Uygulama Tebliğinin ilgili bölümlerinde düzenleme ve değişiklikler yapılmaktadır. Yapılan düzenlemeler ilişkin olarak önemli görülen konulara aşağıda yer verilmiştir.

1- İSTEĞE BAĞLI TAM TEVKİFAT UYGULAMASI

KDV Genel Uygulama Tebliğinin mükellef ve vergi sorumlusuna ilişkin (I/C-2.1.2.) bölümünün sonuna

eklenen “2.1.2.5. İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulaması” başlıklı alt bölüm ile mükelleflere KDV Genel Uygulama Tebliği kapsamında Mükelleflere, yazılı bir sözleşme düzenleyerek, bir yıl süreyle, anlaştıkları satıcılardan, KDV Genel Uygulama Tebliğinin yer alan bazı teslim ve hizmetlerin alımında tam tevkifat uygulanabilmesine ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Tam Tevkifat uygulaması, KDV Genel Uygulama tebliğinin “Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmetler”in belirlendiği (I/C-2.1.3.2.) bölümü ve “Kısmi Tevkifat Uygulanacak Teslimler”in belirlendiği (I/C-2.1.3.3.) bölümlerinde belirtilen işlemlere  (Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümü ile (I/C-2.1.3.3.7.) bölümündeki işlemler hariç) ilişkin alımlar için uygunabilecek olup tevkifat sorumluluklarının bulunup bulunmadığına bakılmayacaktır.  

Bir yıllık sürenin bitimini izleyen yıllarda uygulamaya devam edilmesinin istenmesi halinde sözleşmenin aynı süreyle yenilenmesi gerekmektedir. Bir yıllık süre dolmadan söz konusu uygulamadan vazgeçilmesi mümkün değildir. Alıcı mükellefler, söz konusu sözleşmelerin bir örneği ile bu kapsamda işlem yapacak satıcı mükelleflerin bilgilerini (adı soyadı/unvanı, vergi dairesi, vergi kimlik numarası, sözleşme uygulama dönemi), işleme ilişkin KDV beyannamesinin verilmesinden önce liste halinde bağlı oldukları vergi dairesine vereceklerdir. Sözleşmelerin feshedilmesi, tadili vb. durumların da işleme ilişkin KDV beyannamesinin verilmesinden önce bağlı bulunulan vergi dairesine bildirimde bulunulacaktır.

İsteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamında alıcı tarafından tevkifata tabi tutulan KDV, 2 No.lu KDV Beyannamesinin “Vergi Bildirimi” kulakçığının, “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulanan İşlemlere Ait Bildirim” tablosunda beyan edilecektir. Tablonun “İşlem Türü” alanı, bu alana ilişkin işlem türü listesinden seçim yapılmak suretiyle doldurulacaktır. “Matrah” alanına, işlemin KDV hariç bedeli, “Oran” alanına işlemin tabi olduğu KDV oranı girilecektir. Alıcı tarafından tevkif edilen KDV tutarını gösteren “Vergi” alanı, e-beyanname programı tarafından hesaplanacaktır.

İsteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemleri yapan satıcı mükellefler ilgili döneme ait 1 No.lu KDV Beyannamesinin iki ayrı bölümüne kayıt yapacaklardır. Birinci kayıt, “Matrah” kulakçığında “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulanan İşlemler” tablosuna; ikinci kayıt “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığında “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Kapsamına Giren İşlemler” tablosuna yapılacaktır.

İsteğe bağlı tam tevkifata tabi tutulan KDV ile sınırlı olmak üzere satıcıya KDV iadesi yapılabilecektir. İade taleplerinin yerine getirilmesinde, alıcı tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen ve tahakkuk ettirilen KDV’nin ödenmiş olması vergi dairesince aranacaktır.

Bu düzenleme 1 Mayıs 2022 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanacaktır.

2- DEMİR-ÇELİK ÜRÜNLERİ TESLİMİNDE KDV TEVKİFATI UYGULAMASI

Sirkülerimize konu Tebliğ ile, demir-çelik ve alaşımlarından mamullerde 4/10 oranında KDV tevkifatı uygulanmasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Tevkifat kapsamına giren ürünler;

Tevkifat kapsamına; cevherden, hurdadan veya diğer hammaddelerden üretilen demir- çelik ve alaşımlarından mamul her türlü uzun (çubuk, inşaat demiri, profil, kangal demir, filmaşin, tel, halat, hasır, boru, lama vb.) veya yassı (levha, sıcak haddelenmiş yassı ürünler, soğuk haddelenmiş yassı ürünler ve kaplanmış yassı ürünler vb.) demir-çelik ve alaşımı ürünler girmektedir.

Demir-çelik ve alaşımlarından mamul eşya (kapı, kapı kolu, köşebent, vida, somun, vida soketi, dübel, kilit, çivi, flanş, maşon, dirsek, kanca, menteşe, yay, bilya, rulman, zincir vb.) teslimlerinde tevkifat uygulanmayacaktır.

Yapılan düzenlemeye istinaden;

İthalatçılar tarafından yapılan teslimleri ile münhasıran cevherden üretilenlerinin üreticiler tarafından ilk tesliminde tevkifat uygulanmayacaktır. Bu safhalardan sonraki el değiştirmelerde ise tevkifat uygulanacaktır.

Bununla birlikte, demir-çelik ve alaşımlarından mamul ürünlerin hurdadan, diğer hammaddelerden veya hurda, cevher ve diğer hammaddeler birlikte kullanılarak üretilmesi halinde bu ürünlerin ilk üreticilerinin teslimi dâhil her safhasındaki teslimlerinde tevkifat uygulanacaktır.

İthalatçılar tarafından yapılan teslimlere ilişkin düzenlenecek faturada “Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır.” açıklamasına ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük beyannamesi bilgilerine yer verilecektir.

Cevherden üretim yapanlar tarafından düzenlenen faturada ise “Teslim edilen mal firmamızca münhasıran cevherden üretildiğinden tevkifat uygulanmamıştır.” açıklamasına yer verilmek suretiyle tevkifat uygulanmaksızın işlem yapılacakır.

Bu düzenleme, 1 Mayıs 2022 tarihi itibari ile uygulanmaya başlanacaktır.

3- İMALATÇILAR TARAFINDAN YAPILAN MAL İHRACINDA İHRACAT BEDELİNE GÖRE İADE UYGULAMASI

Sirkülerimize konu KDV Tebliği ile yapılan düzenleme ile, imalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinden kaynaklanan KDV iadelerinde, sektör ayrımı yapılmaksızın imal ettikleri malları doğrudan ihraç eden imalatçıların, ihracat teslimlerine ilişkin olarak yüklendikleri KDV tutarına bakılmaksızın ihracat bedelinin %10’una kadar devreden KDV tutarı ile sınırlı olarak iade talep edebilmelerine imkan tanınmaktadır.

Bu uygulama ihtiyari olup, uygulamadan Tebliğin (II/A-8.3.) bölümünde tanımlanan imalatçılar faydalanabilecektir.

İmalatçılar bu uygulama kapsamındaki işlemlerini, ilgili dönem KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığının “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 338 kodlu “İmalatçıların Mal İhracatları [KDVGUT-(II/A-1.1.4.2.)]” satırını kullanmak suretiyle beyan edeceklerdir. Bu satırdaki “Yüklenilen KDV” sütununa, ihraç edilen mallara ilişkin yüklenilen KDV hesabı yapılmaksızın, ihracat bedelinin % 10’unu aşmamak kaydıyla iadeye konu olan KDV tutarı yazılacaktır.

İmalatçılar bu bölüm kapsamında, Tebliğin (II/A-8.3.) bölümünde belirtilen imalatçı belgelerinde yer alan üretim kapasitesinde öngörülen ve imal edip ihraç ettikleri mallara ilişkin iade talep edebileceklerdir. İmalatçı belgesinde yer alan üretim kapasitesine göre imal edilebilecek mallar ile bu kapsamda fason olarak imal ettirilen mallar için bu uygulamadan yararlanılabilecektir. Dolayısıyla, imalatçı belgesindeki üretim konusu malların tamamının fason olarak imal ettirilmesi, bu kapsamda iade uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir. İmalatçılar, piyasadan hazır olarak satın alıp ihraç ettikleri mallar için bu uygulamadan yararlanamamakla birlikte, söz konusu mallar için Tebliğin (II/A-1.1.4.1.) bölümü kapsamında yüklenilen KDV’nin iadesini talep edebilirler.

Aynı dönemde imalatçıların 3065 sayılı Kanunun 11/1-c veya geçici 17 nci maddeleri kapsamında İhraç kaydıyla teslimlerinin de bulunması, doğrudan ihraç ettikleri mallar bakımından bu uygulamadan yararlanmalarına engel teşkil etmemektedir.

İmalatçıların doğrudan ihraç ettikleri malların bünyesinde yurtiçi veya yurtdışından KDV ödemeksizin temin ettiği malların bulunması halinde, ihracat bedeline ilişkin iadenin hesabında, ihracat bedelinden bu şekilde temin edilen malların bedeli düşülecek ve iade edilecek KDV kalan tutar dikkate alınarak belirlenecektir.

Bu bölüm kapsamında iade talep eden imalatçıların, aynı ihracat teslimi ile ilgili olarak iadesini alamadığı tutar için ayrıca yüklenilen KDV tutarına göre iade talep etmeleri mümkün değildir. Ancak imalatçılar, bu uygulama yerine imal ettikleri ürünlerin ihracatına ilişkin olarak yüklenilen KDV’nin iadesini Tebliğin (II/A-1.1.4.1.) bölümü kapsamında talep edebilirler. Ayrıca bir dönem bu uygulamadan yararlanan mükellefler diğer dönemlerde yüklenilen KDV’nin iadesi uygulamasından faydalanabileceklerdir.

İmalatçıların bu bölüm kapsamındaki 10.000 TL’yi aşmayan nakden iade talepleri vergi inceleme raporu, Yeminli Mali Müşavir raporu ve teminat aranmadan yerine getirilecektir.

Süresinde düzenlenmiş Yeminli Mali Müşavir Tam Tasdik Sözleşmesi bulunan mükellefler için bu sınır 100.000 TL olarak uygulanacaktır. İade talebinin 10.000 TL’yi veya YMM Tam Tasdik Sözleşmesi bulunan mükellefler için 100.000 TL’yi aşması halinde, aşan kısmın iadesi vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre yerine getirilir.

Yapılan düzenleme 1 Mayıs 2022’den itibaren yapılacak işlemlere ilişkin iade taleplerine uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

4- PERAKANDE TESLİMİN TANIMI

Tebliğin Perakende Satışın Tanımı başlıklı (III/B-1.1.) bölümü başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“1.1.Perakende Teslimin Tanımı

Perakende teslim, teslimi yapılan ürünlerin aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar ile işletmelerinde kullanacak olanlar dışındakilere satılmasıdır. Ürünleri, aynen ya da işlendikten sonra satanlar ile işletmesinde kullanacak olanların gerçek usulde KDV mükellefi olmamaları halinde bunlara yapılan teslimler de perakende teslim sayılır.”

5- İNDİRİMLİ ORANA TABİ KONUT TESLİMLERİ VE İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİNDE UYGULANACAK KDV ORANI

KDV Genel Uygulama Tebliğinin indirimli orana tabi konut teslimleri ve inşaat taahhüt işlerinde uygulanacak KDV oranına ilişkin (III/B-2.1.1.) bölümünde düzenleme yapılmıştır.

28/3/2022 tarihli ve 5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 2007/13033 sayılı BKK eki (I) sayılı listenin “B) DİĞER MAL VE HİZMETLER” bölümünün 11 inci sırasında yer alan net alanı 150 m2’ye kadar konut teslimleri düzenlemesi ile söz konusu Kararın 1 inci maddesinin altıncı fıkrası 1/4/2022 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmış, ancak 5359 sayılı Kararın 10 uncu maddesinde, 1/4/2022 tarihinden önce yapı ruhsatı alınmış veya kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi yapılmış projeler kapsamında inşa edilen konutlar için bu hükümlerin uygulanmasına devam olunacağına karar verilmiştir.

Buna göre 1/4/2022 tarihinden önce yapı ruhsatı alınmış veya kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi yapılmış projeler kapsamında inşa edilen konutların, bu tarihten sonraki tesliminde;

- Net alanı 150 m2’ye kadar olan konutlar için KDV oranı,

  • Büyükşehir statüsünde olmayan yerlerde (%1),
  • Büyükşehirlerde, 2007/13033 sayılı BKK’nın 5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile kaldırılmadan önceki 1 inci maddesinin altıncı fıkrasına ilişkin yukarıda yer alan açıklamalar da dikkate alınarak (%1), (%8) veya (%18)

olarak uygulanacaktır.

- Net alanı 150 m2’yi aşan konutlarda ise genel vergi oranı (%18) uygulanacaktır.

Öte Yandan 5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla 2007/13033 sayılı BKK eki

  • (I) sayılı listenin “B) DİĞER MAL VE HİZMETLER” bölümünün 11 inci sırasına eklenen hükümle “16/5/2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde yapılan konutların net alanının 150 m2’ye kadar olan kısmı” 1/4/2022 tarihinden itibaren (%1) oranında,
  • (II) sayılı listeye eklenen 35 inci sırası uyarınca da “konutların net alanının 150 m2’ye kadar olan kısmı,” 1/4/2022 tarihinden itibaren (%8) oranında

KDV’ye tabi olacaktır.

Buna göre, 1/4/2022 tarihinden sonra alınan yapı ruhsatlarına göre yapılan konut teslimlerinde, konutun net alanının;

  • 150 m2 veya daha az olması durumunda KDV oranı (%8),
  • 150 m2’den fazla olması durumunda ise satış bedelinin 150 m2’ye kadar olan kısmı için KDV oranı (%8), 150 m2’nin üzerindeki kısmı için KDV oranı (%18)

olarak uygulanacaktır.

6306 sayılı Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde 1/4/2022 tarihinden sonra alınan yapı ruhsatlarına göre yapılan konutların tesliminde, konutun net alanının;

  • 150 m2 veya daha az olması durumunda KDV oranı (%1),
  • 150 m2’den fazla olması durumunda ise satış bedelinin 150 m2’ye kadar olan kısmı için KDV oranı (%1), 150 m2’nin üzerindeki kısmı için KDV oranı (%18)

olarak uygulanacaktır.

Ayrıca, bağımsız bölüm net alanı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının “Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği”ne göre hesaplanmasına ilişkin Tebliğ’de düzenleme yapılmış ve konutların tesliminde uygulanacak KDV oranlarına ilişkin örneklere Tebliğde yer verilmiştir.

Bu düzenleme 1/4/2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

6- İKİNCİ EL MOTORLU KARA TAŞITI TİCARETİYLE İŞTİGAL EDEN MÜKELLEFLERİN ÖZEL MATRAH UYGULAYARAK YAPTIKLARI ARAÇ TESLİMLERİNDE KDV ORANI

KDV Genel Uygulama Tebliği’nin “2.5. İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticaretiyle İştigal Eden Mükelleflerin Binek Otomobil Alımlarında KDV İndirimi” başlıklı (III/C-2.5.) bölümüne eklenen paragraf ile;

İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce başka bir yetkili satıcıdan özel matrah uygulanarak satın alınan binek otomobillerin, %18 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobil olarak değerlendirilemeyeceği belirtilerek, bu araçların tesliminde satış bedelinin tamamı üzerinden %1 oranında KDV hesaplanması yönünde düzenleme tapılmıştır.

Bu düzenleme 1/4/2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde

Söz konusu Tebliğ’e aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşılabilecektir.

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:41)

Saygılarımızla

Makale metnini kopyala