Dünyanın önde gelen denetim, vergi ve danışmanlık şirketlerinden Grant Thornton'un son araştırması Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da patlak veren kargaşadan en çok etkilenen şirketlerin Türk şirketler olduğunu ortaya koyuyor.

Grant Thornton tarafından, 39 ülkeden 2.697 katılımcı ile gerçekleştirilen araştırma sonuçlandı. Tunus'da bir kişinin kendini yakma girişimi ile patlak veren olaylar, domino etkisiyle Kuzey Afrika ve bazı Orta Doğu ülkelerinde karmaşaya ve başkaldırılara sebep oldu. Tunus, Fas, Cezayir, Ürdün, Yemen, Mısır, Libya ve Suriye'de olanlardan en çok etkilenenler yine özel şirketler oldu. Tüm bu olanlardan yola çıkarak gerçekleştirilen araştırma sonuçları, en çok etkilenen şirketlerin Türk şirketler olduğunu ortaya koyuyor.

Türk katılımcıların %53'ü olumsuz etkilendiğini bildirdi

Katılımcı ülke istatistiklerine bakıldığında, olumsuz etkilendiklerini bildirenlerin en büyük çoğunlukta olduğu ülke Türkiye. Olan bitenden 'çok olumsuz' etkilendiklerini belirten kesim %17'lik bir grup. %36'sı ise sadece 'olumsuz' etkilendiğini belirtmekle yetiniyor. Toplamda %53'e denk gelen bu grubun yanı sıra %36'lık bir grup herhangi bir etkilenme yaşamadıklarını, %11'i ise olumlu yönde etkilendiklerini vurguluyorlar. Katılımcı ülkelerin genel ortalamasına bakıldığında ise %4'lük bir kesim 'çok olumsuz', %18'lik bir kesim ise 'olumsuz' etkilendiklerini dile getiriyorlar. Dolayısı ile 39 ülke ortalamasında olumsuz etkilendiklerini bildirenlerin oranı %22. Sadece %2'si ise olumlu etkilendiğini belirtiyor.

Bölge ile iş yapmak konusunda artık daha çekimseriz

Türkiye'den katılanların %44'ü artık bölge ülkeleri ile iş yapmak konusunda 'çok daha çekimser' olduklarını belirtirken, %5'lik bir katılımcı grubu son gelişmelerin yeni bir iş fırsatı yaratabileceğini ve dolayısı ile bundan sonraki iş planlarında bu bölgelere yer verebileceklerini belirttiler. Dünya ortalamasında ise, çekimserlerin oranı %10 iken, istekli olanların ortalaması %1.

Rapor sonuçlarını değerlendiren Grant Thornton Türkiye Başkan Yardımcısı Beşir Acar, bölgede ortaya çıkan karmaşanın ekonomileri iki yönde negatif etkilediğini belirtti. 'Birinci negatif etkinin karmaşa ile artan petrol fiyatlarından kaynakladığını belirten Acar, diğer etkinin ise direkt olarak ikili ticari ilişkilerin ve işbirliklerinin zedelenmesi ve faaliyetlerin durma noktasına gelmek zorunda kalmasından kaynaklanan bir iş ve kazanç kaybı olduğunu ifade etti. Özellikle Türkiye'nin bölge ülkelerine hatırı sayılır miktarda ihracat yaptığını belirten Acar, bölgeye yapılan ürün ve hizmet ihracatının inişe geçmesinin Türkiye için en büyük olumsuz etkilerden birine sebep olduğunu belirtti. Hatay'da artık çadır kentlere sığmayan ve sınırda yığılan sığınmacıların bile ciddi miktarda ekonomik yük getirebileceğini belirtirken, diğer taraftan bölge ülkelerini tercih etme eğilimindeki turistlerin karmaşa nedeniyle Türkiye'yi tercih etme durumlarının, bu ülkelerde yaşanan sıkıntıları paylaşmakla beraber, olumlu bir yansıma olarak algılanabileceğini sözlerine ekledi.

Türkiye'den sonra en çok etkilenenler Kanada, Gürcistan ve Danimarka

Türkiye'nin %53'lük olumsuz etkilenme oranını en yakın takip eden ülkeler ise %39 ile Kanada, %32 ile Gürcistan ve %30 ile Danimarka. Bu ülkelerin de karışıklıkların yaşandığı ülkeler ile olan ekonomik ilişkilerde başı çektiğini belirten Acar, özellikle artan petrol fiyatlarının bu ülkelerin ekonomilerini olumsuz etkilemiş olabileceğini sözlerine ekledi.

Farklı ülkeye farklı yöntem

Grant Thornton'un 39 ülkede 2.697 şirket ile gerçekleştirdiği araştırma, çoğunlukla ortalama 15 dakika süren telefon görüşmeleri kanalıyla gerçekleşti. Kültürel bazı farklılıklardan dolayı uygulamada bazı ülkelerde farklı yöntemler kullanıldı. Japonya'da posta, Filipinler'de yüz yüze görüşmeler ve Çin'de ise yüz yüze ve telefonla görüşme yöntemleri bir arada kullanıldı. Araştırma Grant Thornton International araştırma şirketi Experian Business Strategies şirketi tarafından gerçekleştirildi.

Üretim ve hizmet sektörü de var inşaat da

Araştırmanın hedef kitlesi CEO'lar, yönetim kurulu başkanları, CFO'lar ve diğer kıdemli yöneticilerden oluştu. Araştırmaya katılan sektörler ise oranlarıyla birlikte yaklaşık olarak şöyle: Yüzde 25 üretim, yüzde 25 hizmet, yüzde 15 ile perakende, yüzde 10 inşaat, yüzde 25 ise diğerleri.

Yukarıdaki tablolarda yer alan gruplara dahil olan ülkeler listesi

1. Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Hollanda, Polonya, İspanya, İsveç, İngiltere

2. Kanada, Amerika

3. Arjantin, Brezilya, Şili, Meksika

4. Avustralya, Hong Kong, Hindistan, Japonya, Çin, Malezya, Yeni Zelanda, Filipinler, Singapur, Tayvan, Tayland, Vietnam

5. Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin

6. Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, İngiltere, Amerika

7. * Güneydoğu Amerika Ülkeleri Birliği: Malezya, Filipinler, Singapur, Tayland, Vietnam

Daha fazla bilgi için

Hilal Baltacı, Pazarlama ve İş Geliştirme Müdürü

T: 212 373 00 00 - 0530 979 66 55 E: hilal.baltaci@gtturkey.com

Editöre not:

Grant Thornton Türkiye, 100'ün üzerinde ülkede, 30.000'i aşkın personeli ile denetim, vergi ve özel danışmanlık hizmetleri sunan Grant Thornton International'ın Türkiye ofisi olup, kamu ve özel sektörde faaliyet gösteren, farklı büyüklükte birçok müşteriye hizmet vermektedir. Merkez ofisi İstanbul'da bulunan Grant Thornton Türkiye, Ankara, İzmir ve Bursa'da bulunan ofislerinde faaliyet göstermektedir.