COVID-19 Salgınının Muhasebe Alanındaki Etkileri

Koronavirüs (COVID-19) Salgınının Muhasebe Alanındaki Etkileri

Koronavirüsün yayılması dünyanın dört bir yanında işletmeleri etkilemektedir. Kurumlar bu durumun muhasebe boyutundaki etkilerini dikkatle değerlendirmelidir. Aşağıda koronavirüsün 31 Aralık 2019 itibarıyla yıl sonu hesapları üzerindeki etkileri ele alınmaktadır.

Koronavirüsü yayıldıkça işletmelerin, meselenin kendi faaliyetleri üzerindeki etkilerinin muhasebe boyutundaki yansımalarını dikkate almaları kaçınılmaz hale gelmektedir.

Koronavirüsünün etkisi, 31 Aralık 2019 itibarıyla yıl sonu mali tabloları üzerinde düzeltme gerektiren bir olay mıdır?

Kurumlar, koronavirüsünün düzeltme gerektiren bir olay olup olmadığı konusunda değerlendirmede bulunurken UMS 10 ‘Raporlama döneminden sonra meydana gelen olaylar’ standardını dikkate almalıdırlar.

UMS 10’a göre düzeltme gerektiren olay, ‘raporlama dönemi sonu itibarıyla geçerli olan koşullara ilişkin bulgular gösteren’ bir gelişme olarak tanımlanmaktadır. Bizce virüsün gelişim ve yayılması 2020’de meydana gelmiştir ve bu niteliğiyle 31 Aralık 2019 itibarıyla geçerli olan koşullara ilişkin bulgular göstermediği için düzeltme gerektiren bir olay olarak nitelenemez. 31 Aralık 2019 itibarıyla bildirilmiş vaka sayısı oldukça azdı ve virüsün insanlar arasında yayıldığına dair teyit edilmiş bulgular da sınırlıydı.

Dolayısıyla bilançolar üzerinde 2020’nin ilk çeyreğine kadar hissedilen bir etkisi olduğunu söyleyemeyiz. Kurumların 31 Aralık 2019 itibarıyla aktif ve pasiflerinin değerlendirmesini yaparken, virüsün sonraki aşamada gösterdiği gelişimin bu değerlendirmeyi etkilememesini sağlaması gerekmektedir. Örneğin; UFRS 9 ‘Finansal Araçlar’ uyarınca beklenen kredi kayıplarının ve finansal riskten korunma araçlarının beklenen düzeyinin değerlendirilmesi, UMS 36 ‘Değer Düşüklüğü’ uyarınca şerefiye gibi gayri maddi varlıkların değer düşüklüğünün ölçümü ve UFRS 13 ‘Rayiç Değer Ölçümü’ uyarınca rayiç değer üzerinden kayda geçirilen aktif ve pasiflerin değerlendirilmesi. Ayrıca kapasitenizin azalması veya atıl kalması durumunda sabit giderler genellikle yapıldığı şekilde envantere yansıtılamayacağından, UMS 2 ‘Envanter’ standardını da dikkate almanız gerekmektedir (yani üretim kesintileri envanter maliyetine dâhil edilmemelidir). UMS 12 ‘Gelir Vergileri’ kapsamında ertelenmiş vergi varlıklarının tahakkuku ihtimali de dikkate alınmalıdır.